شیر دروازه ای
شیر دروازه ای (به انگلیسی: Gate valve) گونهای از شیر صنعتی است که در آن از یک دریچه دایرهای و یا مستطیلی برای باز و بسته کردن مسیر جریان سیالاستفاده میشود و گاهی اوقات به آن SLIDE VALVE نیز گفته می شود.
در این شیر عضو مسدود کننده جریان بصورت عمود بر جریان حرکت می نماید. ساختمان ساده آن ، دارای بدنه، یک صفحه گوه ای شکل و یا صفحه سوراخدار ، کلاهک (Bonnet)آببندی ، دو حلقه آب بندی (seatring) ، ساقه (stem)و يوك (YOKE)میباشد. شیرهای دروازه ای دارای انواع WEDGE GATE VALVE - THROUGH CONDUIT GATE VALVE - KNIFE GATE VALVE می باشد.
ساختار کلی و عملکرد
این نوع شیر در دسته بندی شیرآلات قطع و وصل جریان (on- off) قرار داشته و در حالت نیم باز دچار آسیب خواهند شد. عضو مسدود کننده جریان (گوه ای یا تخت)، كه بوسيله ساقه شير حرکت خطی عمود بر جریان خواهد داشت وظیفه باز و بسته کردن شیر را بر عهده دارد. دو سیترینگ در بدنه قرار داه شده است که در اثر تماس آن باسطوح آب بندی عضو مسدود کننده جریان مسیر مسدود می گردد.آببندي در اين شيرها به صورت تماس فلز به فلز(METAL TO METAL / METAL SEATED) مي باشد.
تریم(Trim)
قطعاتي كه در آببندي نقش مستقيم داشته باشند اصطلاحا تريم ناميده مي شوند. متريالهايي كه بطور استاندارد مي توانند براي اين قطعات در نظر گرفته شوند در جداول استاندارد API 600 آورده شده اند.
تریم در شيرهاي دروازهاي:
- استم(stem)
- نشيمنگاه (SEAT SURFACE).
- قسمت آب بند دیسک (GATE SEATING SURFACE).
- بك سيت بوشينگ (BACK SEAT BUSHING).
- قسمتهاي كوچك داخلي كه به طور عادي با سيال در ارتباط هستند، مانند پين هايي كه استم را به گيت متصل مي كنند.
استاندارد ها
استاندارد ساخت شيرهای گوه ای API600 - BS1414 - ASME B16.34 ، استاندار تست API598 ، استاندارد طول شیر( FACE TO FACE) بر اساس ANSI B16.10 و نشانه گذاری (MARKING) بر اساس MSS-SP-25 می باشد.
استاندارد ساخت شيرهایی که عضو مسدود کننده تخت دارندAPI 6D - API 600ا ، استاندارد تست بر اساس API 6D ، طول شیر( FACE TO FACE) و نشانه گذاری (MARKING) بر اساس API6D می باشد.
استاندارد ساخت شيرهای چاقوی MSS-SP-81 مي باشد.
انواع شیرهای دروازه ی
اين شيرها داراي طراحيهاي متنوع از لحاظ ساختار می باشند.
شير دروازه اي گوه اي (WEDGE GATE VALVE )
اين نوع از شيرهاي دروازه اي ديسك بصورت گوه با زاويه 3 تا 5 درجه بوده و سيترینگ ها نيز داراي همين زوايه هستند. شیر دروازه ای گوه ای بیشتر در مسیر سیال های مایع (آب ، نفت در گازوئیل ، روغن و...) کاربرد دارد. مشخصات فنی بر اساس استاندارد BS 1414 :
Bolted bonnet gate valves - Outside screw and yoke - Rising stem with flexible wedge
مزایا:
وزن و قیمت پائین در مقایسه با سایر شیرهای قطع و وصل جریان - نصب آسان - آب بندی مناسب (تا زمانیکه شیر تحت نوسانات دمایی زیاد نباشد)- سهولت در تعمیر
معایب:
آسیب دیدن حلقه های آب بند(سیترینگ ها ) و محل آب بندی روی گوه در صورت نیمه باز بودن - ته نشین شدن رسوبات در فاصله بین دو سیترینگ و ممانعت از بسته شدن کامل شیر - غیر قابل پیگ رانی بودن - ارتفاع بیشتر در مقایسه با سایر شیرهای عمومی
شيرهاي دروازه اي خط لوله (THROUGH CONDUIT GATE VALVE)
بيشترين كاربرد اين شيرها در خطوط لوله انتقال است. اين شيرها FULL PORT بوده و قابليت عبور توپك (پیگ رانی )را دارند. در اين شيرها توربولانس و افت فشار كمتر است. در وسط عضو مسدود کننده جریان سوراخي وجود دارد كه هنگامي كه شير درحالت كاملا باز قرار دارد، در راستاي پورت شير قرار مي گيرد. آببندي اين شيرها بر اساس تماس فلز با غير فلز (SOFT SEATED) مي باشد. ديسك اين شيرها که به آن SLAB نيز اطلاق مي گردد، داراي دو سطح كاملا صيقلي و موازي است در نتیجه سطح سیترینگ ها نیز موازی خواهند بود. به همين علت به اين شيرها PARALLEL SEAT نیز گفته می شود. بر روی سیترینگ های فولادی حلقه ای از جنس نرم (معمولاً PTFE یا R PTFE ) نصب می شود (SEAT INSERT ). سیستم سیترینگ ها همانند شیرهای توپی توسط مجموعه ای از فنر ها به سمت عضو مسدود کننده جریان که بصورت صفحه ای تخت و سوراخدار است هدایت می شوند. فشار سیال نیز به حرکت سیترینگ ها به سمت دیسک کمک می کند.
تريم در اين شيرها عبارتند از: سطح ديسك، سطح سيترینگ ، ساقه، بك سيت بوشينگ و گلند.
اين شيرها اکثراً دارای سیستم تزریق گریس بوده و در صورت مشاهده نشتي مي توان با تزريق گريسهاي مخصوص آببند اضطراري (EMERGENCY SEAL) آنرا آب بندی نمود. این گریس ها عمدتاً پایه سنتتیک (synthetic base) بوده و شرکت آتلانتیک کانادا و شرکت پلاس کو در زمینه مواد روانکاری و آب بندی این نوع شیرآلات فعال هستند.
شيرهاي دروازه اي چاقويي (KNIFE GATE VALVE)
ساختمان این نوع شیر تشابه زیادی با شیرهای گوه ای دارند با این تفاوت که بجای گوه ، داراي ديسك نازك با لبه تيز هستند و به همین واسطه بیشتر براي سيالات داراي ذرات جامد کاربرد دارند. صنايع كاغذ سازي، دوغابهاي صنعتي و نفت خام از این دسته هستند.
اين شيرها FACE TO FACE بسيار كمی دارند و فضای کمی را اشغال می کنند. دو سطح ديسك در این نوع شیر با يكديگر موازي و در نتيجه سطوح سيترینگ ها نيز با يكديگر موازي هستند، به همين علت جزو خانواده شيرهاي PARALLEL SEAT قرار می گیرند. جنس ديسكها در صورتيكه از فولادهاي كربني انتخاب شوند به روش ENP يا HCR پوشش مي گردند. شيرهاي چاقويي در دو نوع داراي كلاهك و بدون كلاهك BONNETLESS ساخته مي شوند. در اين شيرها نيز مانند شيرهاي THROUGH CONDUIT سيتهاي فلزي نسبت به بدنه داراي لقي خاصي هستند كه اين فضا توسط اورينگهاي محيطي پر شده و آببند مي گردد. در نوع RESILLIENT SEAT داخل سيتها شياري تعبيه شده كه SEAT INSERT در داخل آنها پرس مي شود كه سطح آن بطور دائم با سطح ديسك در تماس است.
اين شيرها تحمل فشارهاي بالا را ندارند. به همين علت بیشتر برای فشار 10 الی 20 بار مورد استفاده قرار می گیرند.
- هیچ نظری یافت نشد
نظر خود را اضافه کنید.
لطفا برای ارسال نظر وارد سایت شوید
ارسال نظر به عنوان مهمان